Lùm xùm trước thềm Đại hội lần thứ nhất Liên hiệp Hội người Việt Nam tại châu Âu

Trước hết, cần xem lại từ quá trình chuẩn bị đầu tiên. Ngày 29 tháng Chín 2016 tòa án Thành phố Praha đã ra phán quyết bởi công chức tòa án cấp cao bà cử nhân luật Jana Felixová về thủ tục hành chính theo đề nghị của ba công dân gốc Việt Nam, đề nghị ghi danh đăng ký Asociace Vietnamců v Evropě z.s.

Theo phán quyết này, kể từ ngày 29.09.2016 tổ chức mới mang tên Asociace Vietnamců v Evropě z.s. (Hội người Việt Nam ở châu Âu), trụ sở tại V lužích 735/6, Libuš, 142 00 Praha 4, đã được ghi vào danh lục đăng ký các tổ chức công dân. Cụ thể trong mục L, hồ sơ số 66631. Theo quyết định của tòa án Thành phố Praha, Hội người Việt Nam ở châu Âu có số định danh 05435811 với mô hình pháp lý là Hội, Phường. Mục đích của Hội người Việt Nam ở châu Âu z.s., là phi chính phủ, phi chính trị, hoạt động của nó tuân thủ qui định của luật Dân sự 2014 đang có hiệu lực của Cộng hòa Czech.

Theo luật Dân sự CH Czech về các tổ chức, hội công dân, mà Hội người Việt Nam z.s., căn cứ vào đó để thành lập, có các qui định cụ thể từ điều 214 đến 302.

Điều 214:

1. 1.      Ít nhất từ ba người có cùng mối quan tâm có thể lập hội đáp ứng mục tiêu chung như tổ chức tự quản và hội viên tình nguyện nhập vào hội đó

2. 2.      Nếu hội được lập ra để thực hiện mục tiêu chung thì trong tên phải thể hiện tính chất tổ chức liên minh mới của nó.

Điều 215:

1. 1.      Không được phép bắt buộc bất kỳ ai tham gia hội và không được phép cản trở bất kỳ ai ra khỏi nó.

2. 2.      Các thành viên không bảo lãnh cho nợ nần của hội.

Điều 216:

1. 1.      Tên của hội phải có từ “hội” (phường) hay “hội có đăng ký”, nhưng chỉ cần viết tắt “z.s.”

Điều 217:

1. 1.      Hoạt động chính của hội có thể chỉ thỏa mãn và bảo vệ những mối quan tâm, mà để thực hiện nó hội được thành lập. Kinh doanh hay các hoạt động kiếm lời khác không thể là hoạt động chính của hội.

2. 2.      Ngoài hoạt động chính hội có thể thực hiện các hoạt động kinh tế phụ bằng hình thức kinh doanh hay hoạt động kiếm lời khác, nếu mục đích của nó là hỗ trợ cho hoạt động chính hay sử dụng tài sản của hội để làm kinh tế.

3. 3.      Lợi nhuận hoạt động kinh tế của hội chỉ được sử dụng cho hoạt động của hội kể cả điều hành hội.

Lập hội

Điều 218

Những người lập hội, nếu thống nhất được nội dung điều lệ; phải qui định tối thiểu

1. a.      Tên và trụ sở hội,

2. b.      Mục đích của hội,

3. c.       Quyền lợi và nghĩa vụ đối với hội hay qui định hình thức, mà trong tương lai phát sinh quyền lợi và nghĩa vụ,

4. d.      Qui định qui chế tổ chức.

Như vậy, theo cách hiểu bình thường thì đây là một tổ chức công dân, thành lập trên lãnh thổ Cộng hòa Czech và tuân thủ luật pháp nước sở tại. Mọi công dân có cư trú hợp pháp trên lãnh thổ Cộng hòa Czech đều có quyền tình nguyện tham gia nếu thấy tôn chỉ mục đích của nó phù hợp với mình.

Nhưng có lẽ ở đây phát sinh một số yếu tố gây thắc mắc và để trả lời có lẽ cần phải tìm hiểu kỹ càng tỉ mỉ các qui định của luật pháp sở tại. Ví dụ như chức danh chủ tịch, luật Dân sự số 89/2012 Sb., hiện hành, trong các điều khoản qui định về hội, phường, tổ chức công dân không thấy qui định cụ thể bắt buộc phải hoạch định ngay từ đầu (điều 218)

 Điều 224:

1.     Phiên họp khai mạc được tổ chức bởi người triệu tập hay cá nhân được ủy quyền. Thông báo trong phiên họp khai mạc số lượng người có mặt và thông báo nội dung cuộc họp, mà người tổ chức triệu tập vì mối quan tâm của hội. Sau đó đề xuất nội qui hội nghị và bầu chủ tịch cả trong trường hợp với các hoạt động khác.

2.      Phiên họp khai mạc sẽ bầu thành viên các cơ quan này, theo qui định của luật và điều lệ bầu cử.

3.     Phiên họp khai mạc sẽ thông qua nghị quyết với đa số phiếu bầu của các đại biểu có mặt trong thời gian biểu quyết.

4.     Ai biểu quyết phản đối đề xuất điều lệ, có thể rút lui khỏi đề nghị nhập hội. Việc này phải thực hiện bằng văn bản với chữ ký của người rút lui và người viết biên bản.

Điều 225

         Nếu phiên họp khai mạc có sự tham gia của tối thiểu ba người, thì có thể phê chuẩn điều lệ theo điều 218.

Theo người viết bài này, vì thế có thể cho là không cần thiết khi hoạch định ngay trong đơn đề nghị ghi danh hội vào danh lục đăng ký chức danh chủ tịch, mà nên được bầu trong phiên họp khai mạc theo qui định của mục 1 điều 224.

Ngoài ra, sự tham gia của các cá nhân, tổ chức khác từ bên ngoài lãnh thổ Cộng hòa Czech có đảm bảo cho họ mọi quyền lợi và nghĩa vụ như các tổ chức, cá nhân cư trú hay đăng ký trên lãnh thổ Czechia hay không; nghĩa là tiếng nói biểu quyết của “người từ nước ngoài” có giá trị pháp lý như thế nào trong một tổ chức công dân thành lập trên lãnh thổ Czechia, cũng nên được tìm hiểu cụ thể.  

David Nguyen - Vietinfo