NguoiViet.de
Ngày này năm xưa
Ngày 22 tháng 10 năm xưa
Sự kiện trong nước
- Nguyên phi Ỷ Lan tên thật là Lê Thị Yến, từ trần ngày 22-10-1117.
Bà quê ở làng Thổ Lỗi, nay thuộc xã Dương Xá, huyện Gia Lâm Hà Nội.
Là một người phụ nữ chịu khó học hỏi, bà được triều thần khâm phục về sự hiểu biết uyên thâm trên mọi lĩnh vực và có tài cai trị đất nước.
Năm 1069, vua Lý Thánh Tông cầm quân đi đánh giặc Chiêm Thành, bà Ỷ Lan được trao quyền nhiếp chính. Năm 1072, vua Lý Thánh Tông đột ngột băng hà, Ỷ Lan trở thành Hoàng thái hậu nhiếp chính vì lúc đó Lý Nhân Tông mới 7 tuổi.
Năm 1077, nhà Tống đưa quân sang xâm lược nước ta. Thái hậu Ỷ Lan đã cùng với Thái uý Lý Thường Kiệt và thái sư Lý Đạo Thành điều khiển triều đình, huy động sức người, sức của cho cuộc kháng chiến, chỉ trong vòng mấy tháng, quân giặc Tống đã phải rút chạy về nước.
Sau khi Thái hậu Ỷ Lan qua đời, nhân dân ta vô cùng thương tiếc, lập đền thờ ở nhiều nơi. - Nguyễn Mậu Kiến sinh năm 1819 ở tỉnh Thái Bình. Ông đỗ tiến sĩ và làm quan đến chức Trung nghị đại phu. Khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, ông đứng về phía chủ chương chiến dấu chống lại quân Pháp để bảo vệ đất nước, dâng sớ lên vua kể tội bọn quan lại đầu hàng giặc. Vì thế, ông bị cách chức. Sau năm 1874 Nguyễn Mậu Kiến mộ nghĩa binh, chuẩn bị khởi nghĩa ở Hưng Hoá, nhưng giữa chừng bị bệnh, mất ngày 22-10-1879.
- Ngày 22-10-1954, sau 3 tháng chuẩn bị khẩn trương, công trường khôi phục đường sắt Hà Nội - Lạng Sơn làm lễ khởi công. Anh chị em dân công thuộc nhiều thành phần dân tộc khác nhau ở các tỉnh miền xuôi, miền núi và thanh niên các thành phố mới giải phóng đã tình nguyện làm việc ở công trường này, tham gia hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục nền kinh tế quốc dân.
- Giáo sư Cao Xuân Huy sinh năm 1900 tại tỉnh Nghệ An và qua đời ngày 22-10-1983 tại thành phố Hồ Chí Minh.
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống văn hoá, giáo sư Cao Xuân Huy sớm hình thành và kiên định một bản lĩnh khoa học. Quan niệm chủ toàn nhìn thế giới của ông là một cấu trúc nhất thể, vĩnh hằng bao gồm các thành tố đa dạng và tương phản. Tư tưởng phương Đông, đặc biệt trong triết học Lão, Trang và Phật giáo Đại thừa vốn mang tính chủ toàn. Những kiến giải sâu sắc, độc đáo của triết gia Cao Xuân Huy về triết học Đông -Tây nói chung và Việt Nam nói chung còn có ý nghĩa phương pháp luận.
Tác phẩm "Tư tưởng phương Đông gợi những điểm nhìn tham chiếu" của ông được bạn đọc trong nước và ngoài nước đánh giá cao. - Ngày 22-10-1990, Hội nghị Ngoại trưởng các nước cộng đồng châu Âu (EC) quyết định thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức với Việt Nam.
Sự kiện ngoài nước
- Giôn Rít sinh ngày 22-10-1887 tại thành phố Poótơlan (Hoa Kỳ).
Ông là nhà văn, nhà báo, chiến sĩ cộng sản Mỹ.
Mùa hè năm 1917, ông sang nước Nga, được chứng kiến đầy đủ những diễn biến của Cách mạng tháng Mười. Trở về nước Mỹ, ông viết cuốn "Mười ngày rung chuyển thế giới" nhằm nói cho nhân dân Mỹ hiểu sự thật về nước Nga và cuộc cách mạng vô sản vĩ đại. Tác phẩm ra mắt bạn đọc năm 1919 và sau đó được dịch ra nhiều thứ tiếng.
Cũng năm 1919, Giôn Rít lại san Mátxcơva để làm việc ở quốc tế Cộng sản nhằm tiến tới sự thống nhất của hai đảng Cộng sản ở Mỹ. Ít lâu sau ông bí mật trở về Niu oóc, nhưng bị lộ phải quay trở lại nước Nga Xô - Viết và đã qua đời tại đây năm 1920.
