Tỷ phú Thụy Điển gốc Đức, người sáng lập và ông chủ tập đoàn nội thất IKEA qua đời ở tuổi 91

Thông báo của tập đoàn IKEA cho biết, ngày Thứ Bảy 27.01, người sáng lập ra IKEA, một trong những doanh nhân vĩ đại nhất thế kỷ 20, đã chìm vào giấc ngủ một cách êm ả sau thời gian mắc bệnh ngắn ngủi.

Ingvar Feodor Kamprad sinh ngày 30.03.1926 tại Småland ở phía Nam Thụy Điển. Cha ông là người xuất thân từ một gia đình đại địa chủ ở vùng Altenburger Land thuộc bang Thüringer của Đức.

Từ lâu, ông đã được truyền thông nhắc đến là người biết kinh doanh từ khi còn rất nhỏ. Năm 1931, lúc mới 5 tuổi ông đã biết bán diêm để kiếm lời. Khi lên 10, ông mở rộng thêm các mặt hàng như thiệp Giáng sinh và cá tự câu. 

Năm 1943 ông thành lập IKEA khi mới 17 tuổi, từ số tiền thưởng của cha vì có thành tích học tập tốt ở trường. IKEA là các chữ bao gồm 2 chữ cái đầu tiên tên và họ của ông (Ingvar Kamprad), chữ cái đầu tiên tên trang trại gia đình (Elmtaryd) và chữ cái đầu tiên tên ngôi làng nơi ông sinh ra và lớn lên (Agunnaryd).
 
Ban đầu, với tư cách "công ty một người", ông chỉ buôn bán lặt vặt hàng tạp hóa như diêm, bút bi, khăn trải bàn, ví tiền, khung ảnh, đồ trang trí Giáng sinh, quần tất ni lông v.v... và dùng xe đạp để chở hàng cho khách. Mãi đến năm 1947 ông mới bắt đầu bán hàng nội thất và mất thêm hơn mười năm nữa để khai trương siêu thị đồ nội thất đầu tiên vào năm 1958, tại Älmhult ở phía Nam Thụy Điển.

Năm 1951 ông cho xuất bản cuốn Katalog hàng hóa đầu tiên. Vào năm 1952, sau khi nhận được kết quả kinh doanh rất tốt và phản hồi tích cực của khách hàng, ông quyết định dừng bán tất cả hàng hóa khác để chuyên bán đồ nội thất giá rẻ.

Như ông đã chia sẻ với báo chí, một lần sau khi nhìn thấy nhân viên tháo rời các chân bàn để xếp vừa vào xe, ông đã nảy ra ý tưởng về đồ nội thất có thể tháo ráp được. Vào năm 1956 với chiếc bàn có tên "Lövet", lần đầu tiên đồ nội thất tháo ráp được IKEA chào bán. Sản phẩm nội thất được chuyên chở trong những kiện hàng tiết kiệm chỗ, chân bàn không dính chặt vào mặt bàn như trước. Với việc bán đồ nội thất tháo ráp, khách hàng trở thành những người thợ tự lắp ráp tại nhà. Nhờ đó mà IKEA giảm được rất nhiều chi phí nên có thể hạ giá sản phẩm tới mức không hãng nào có thể cạnh tranh được. 

Nhà thiết kế nội thất Jeff Banks cho rằng, ông Kamprad đã tạo ra một cuộc cách mạng, thay đổi hoàn toàn cách thức làm và thiết kế đồ nội thất. Ông Banks nói: "Mọi người đã cố mô phỏng và bắt chước điều đó, song vẫn không thành công".

Năm 1973, ông Ingvar Kamprad chuyển tới Đan Mạch, rồi lại sang định cư tiếp tại Thụy Sĩ để không phải trả mức thuế cao nhất thế giới ở Thụy Điển. Sau cái chết của người vợ thứ hai năm 2011, ông trở lại quê hương Thụy Điển của mình.

Ông Ingvar Kamprad qua đời để lại ba người con trai và một công ty đa quốc gia IKEA. 

Sau bảy thập kỷ, IKEA đã phát triển thành chuỗi siêu thị hàng nội thất lớn nhất thế giới. Theo spiegel.de, IKEA hiện có 149.000 nhân viên làm việc trong 355 siêu thị ở 40 nước trên thế giới, với doanh số bán lẻ 34,1 tỷ Euro (trong đó gần 5 tỷ Euro tại Đức), lãi ròng 4,2 tỷ Euro. 

 

Hiện đang có những thông tin rất khác nhau về tài sản của ông. Theo wikipedia, năm 2010 ông có 23 tỷ USD và là người giàu thứ 11 của thế giới. Nhưng vào năm 2011 tài sản của ông bị giảm rất mạnh và đã bị loại ra khỏi danh sách 100 người giàu nhất hành tinh. Tài sản hiện tại của ông được wikipedia ước tính vào khoảng 6 tỷ USD.  Theo Bloomberg, năm nay Kamprad là tỉ phú giàu thứ tám thế giới với tổng tài sản trị giá 58,7 tỉ USD. Theo welt.de thì tài sản của gia đình ông hiện nay khoảng 40 tỷ Euro.

Tuy là tỷ phú nhưng ông là người nổi tiếng tiết kiệm. Trong một bộ phim tài liệu của kênh truyền hình TV4 của Thụy Điển, tỉ phú này từng tiết lộ ông thường dùng quần áo mua từ chợ trời và cắt tóc ở Việt Nam cũng như tại nhiều nước đang phát triển khác để tiết kiệm tiền.

Trong cuộc đời mình, bên cạnh những thành công lẫy lừng trong kinh doanh, ông cũng để lại tai tiếng về sự liên hệ với phát xít Đức và cáo buộc trốn thuế (cần thêm bài viết riêng).

Tỷ phú Ingvar Kamprad đã trải qua hai đời vợ. Ông kết hôn với người vợ đầu tên là Kerstin Wadling từ năm 1950 đến 1960, không có con chung mà chỉ có cô con gái nuôi tên là Annika. Tiếp đó, ông chung sống với người vợ thứ hai là Margaretha cho tới khi bà này qua đời vào tháng 12 năm 2011. Hai ông bà có với nhau ba người con trai, Peter Arras Feodor sinh ra vào năm 1964, Hans Jonas Ingvar 1966 và Niclas Achim Mathias 1969.

Lương Đình Cường - NguoiViet.de