NguoiViet.de
Nguyễn Hữu Tráng (Berlin): QUO VADIS CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở ĐỨC?
LTS: NguoiViet.de trân trọng giới thiệu tới cộng đồng người Việt ở Đức bài viết của Tham tán Công sứ Thương mại Nguyễn Hữu Tráng, một người "trong cuộc" và luôn tâm huyết, trăn trở với cộng đồng ta ở đây, một tác giả quen thuộc với bạn đọc của báo điện tử NguoiViet.de.
Trước khi thành lập một tổ chức thống nhất của người Việt tại Đức, vào tháng 2 năm 2011 tôi có một bài với tiêu đề khá dài „Một cộng đồng đông nhưng không thể là cộng đồng mạnh nếu không có tổ chức“ dưới bút danh Hoàng Hữu Đức (Frankfurt am Main) và được „NguoiViet.de“ đăng ngày 24/2/2011 (đọc tại đây).
Điều mà tôi luôn quan tâm và đau đáu mong chờ là sự đoàn kết, lớn mạnh của cộng đồng chúng ta ở Đức. Chính vì thế mà trong bài phỏng vấn với Tạp chí Hương Việt trước khi kết thúc nhiệm kỳ công tác ở Frankfurt về nước tôi có tâm sự điều mà tôi day dứt nhất, chưa làm được, đó là nhìn thấy một tổ chức thống nhất của bà con người Việt vì tôi tâm niệm rằng „sức mạnh bao giờ cũng ở sự đoàn kết“ như người Đức cũng nói „in der Einheit liegt die Kraft“ (đọc tại đây).
Vì cơ duyên nào mà tôi gắn bó với cộng đồng người Việt ở Đức và vì sao mà đến nay nỗi day dứt ngày nào của tôi vẫn chưa có một lời giải thỏa đáng?
Trước hết có thể nói tôi là một phần của cộng đồng ở đây, chứ không phải là người ngoài cuộc hay chỉ gắn bó „theo nhiệm kỳ“. Cách đây đúng 40 năm tôi bắt đầu học tiếng Đức ở Thanh Xuân, Hà Nội để chuẩn bị cho một chuyến đi dài đến với nước Đức. Và „định mệnh“ từ đó gắn tôi và gia đình với quê hương thứ hai này và đương nhiên với những người bà con ở đây. Do hoàn cảnh công việc nên tôi không được thường xuyên ở đây nhưng toàn bộ thời tuổi trẻ sinh viên của tôi là ở Leipzig, Berlin và Heidelberg, được sống ở Cộng hòa dân chủ Đức và Cộng hòa Liên bang Đức trước thống nhất năm 1990; tôi cũng được cử sang công tác hơn ba năm tại Berlin vào những năm tháng cực kỳ khó khăn, vất vả và nguy hiểm của bà con ta những năm cuối thập kỷ 90 Thế kỷ trước. Hơn bốn năm ở Frankfurt am Main cũng giúp tôi hiểu biết hơn về cộng đồng ở phía Tây. Và từ tháng 7 năm ngoái tôi lại được trở lại Berlin lần thứ ba.
Tôi nói vắn tắt như vậy để khẳng định mình không phải là nhìn cộng đồng qua sách vở, báo chí như một „người quan sát vô tình“ hay „người qua đường“.
Ba lần ở Berlin là ba cảm xúc, trải nghiệm khác nhau đối với tôi, từ lúc còn là cậu sinh viên 19 tuổi và nay đã sắp bước vào „lục tuần“. Lần này trở lại, tôi vui mừng thấy bà con ta ngày càng ổn định, là điểm sáng trong quá trình hội nhập ở Đức như đánh giá của cơ quan chức năng Đức và con em chúng ta trở thành „hiện tượng“ hay lập những „kỳ tích“ ở các trường học Đức như nhìn nhận của dư luận. Nhiệm kỳ trước của tôi ở Berlin chỉ nghe thấy „băng đảng“, „maphia thuốc lá“, „bắn giết“, „thanh trừng“, các vụ bọn đầu trọc tấn công hay đốt các khu có người Việt v..v.
Nhưng điều vui mừng nhất là sinh hoạt cộng đồng có nhiều khởi sắc do hoạt động đa dạng của những hội đoàn khác nhau. Và chúng ta có một tổ chức chung của cộng đồng, đó là „Liên hiệp người Việt toàn CHLB Đức“ thành lập ngày 20/10/2011 tại Berlin với mục đích tôn chỉ của một tổ chức thiện nguyện là do cộng đồng và vì cộng động. Tôi tin tưởng chắc chắn rằng việc thành lập Liên hiệp là hướng đi đúng để đoàn kết, tập hợp bà con vì mục tiêu hội nhập, phát triển và hướng về quê hương đất nước. Đây cũng là mong mỏi của bà con bấy lâu nay.
Nhưng tiếc thay „niềm vui ngắn chẳng tày gang“ ! Sắp kỷ niệm 5 năm thành lập nhưng Liên hiệp và cộng đồng đã được và mất gì trong thời gian đó? Tôi cho rằng được và mất gì thì mỗi cá nhân, mỗi tổ chức thành viên tự đánh giá. Còn nguyên nhân từ đâu để xẩy ra nông nỗi này có thể cũng có những ý kiến khác nhau. Việc đưa nhau ra Tòa hay dở mỗi người cũng có đánh giá riêng. Suốt những năm qua chúng ta cũng „lời qua tiếng lại“, „hòn bấc ném đi, hòn chì ném lại“ đã nhiều, nhưng „kết quả“ chẳng được bao nhiêu, dù là cho „bên này“ hay „bên kia“. Những lời nói bị cho là „xúc phạm“, „động chạm“, „vu oan, giá họa“ hay „vu cáo, vu khống“ gì gì thì cũng đã nói và như bát nước đã hắt đi không bao giờ rút lại được nữa. Cái mà chúng ta có thể làm được lúc này là hàn gắn rạn nứt, vượt qua chính mình để ngồi với nhau bàn về tương lai của Liên hiệp và những hoạt động sắp tới phục vụ cộng đồng ổn định và phát triển ở quê hương thứ hai này.
Nếu không làm được điều này thì tôi tin chắc rằng cái mất sẽ lớn hơn nhiều cái được, đối với từng cá nhân cũng như đối với cả cộng đồng này.
Cái mất lớn nhất là mất lòng tin vào sự tử tế của con người. Xã hội sẽ ra sao khi vợ không tin chồng, con cái không tin bố mẹ, người dân không tin chính quyền mà mình bầu ra, cấp trên không tin cấp dưới (và ngược lại) v.v. Dù không là người phật tử, nhưng chúng ta cũng nên nghe lời Phật dạy tại Kinh Hoa Nghiêm: Lòng tin là sự khởi duyên lành, là mẹ của mọi công đức, nuôi dưỡng căn lành, thành tựu quả bồ đề của chư Phật.
Cộng đồng sẽ mất lòng tin vào mục đích thiện nguyện của một hội đoàn dù nó có được khoác một cái tên như thế nào, cũng như mất lòng tin vào những người mà họ đã từng tin tưởng gửi gắm bởi sự „vô tư“, „ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng“.
Cái mất thứ hai là mất uy tín đối với hai nhà nước Đức và Việt Nam. Nếu ai đó nghĩ rằng một tổ chức thiện nguyện, một hội đoàn quần chúng hay một tổ chức „phi chính phủ“ là „phi chính trị“, thì hoặc là ấu trĩ hoặc cố tình né tránh bản chất của tổ chức đó. Tính chính trị của nó chỉ nhiều hay ít và thể hiện như thế nào mà thôi. Liên hiệp hay bất kỳ một tổ chức nào có đăng ký theo luật Đức đều phải tuân thủ quy định pháp luật và tập quán bất thành văn (còn gọi là truyền thống) ở đây. Mà luật pháp bao giờ cũng mang yếu tố chính trị rất rõ nét. Ngoài ra hội đoàn đó do những cá nhân cụ thể lập ra để phục vụ cho những nhóm người cụ thể. Con người lại sống trong một môi trường xã hội cụ thể nên không thể có con người „phi chính trị“. Phía Đức nhìn nhận và đánh giá về cộng đồng ta như thế nào chắc mọi người đều biết rất rõ. Các cơ quan chức năng của Việt Nam chắc không vui vẻ gì khi cộng đồng người Việt ở Đức suốt mấy năm lục đục, không còn tâm trí nào để chung tay làm những việc lớn hay không còn nhớ lời dạy của cha ông „Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng“.
Cái mất thứ ba là mất thì giờ và tiền bạc vô ích. Mọi người có lý do để thưa kiện và đưa vụ việc ra Tòa án Đức. „Bên nguyên“ chắc chắn cho lý do của mình là chính đáng và „bên bị“ cũng có lý do của mình để nói lại bên nguyên. Là một luật gia tốt nghiệp cả bên Đông và bên Tây Đức tôi ủng hộ việc sử dụng phương tiện pháp lý để „đòi công lý“, nhưng nên coi đó là „công cụ cuối cùng“, là biện pháp „vạn bất đắc dĩ“ (allerletztes Mittel), bởi vì người Việt nói „được vạ má chẳng còn“, „vô phúc thì đáo tụng đình“, người Đức khẳng định „der Rechtsweg ist lang“. Chúng ta mất nhiều thì giờ quý báu để theo đuổi vụ kiện, mất nhiều tiền để thuê luật sư trong khi đáng lý ra thời gian đó có thể suy nghĩ làm được nhiều việc khác có ích hơn và số tiền đó có thể giúp cho những trẻ em nghèo ở Cao Bằng, Hà Giang hay đâu đó trong nước có thêm cuốn vở đi học, áo ấm đêm đông hay miếng cơm có thịt. Kết quả theo đuổi suốt thời gian qua là gì ? Là lời khuyên của tòa hay của luật sư người Đức là các ông bà cùng là người Việt thì nên ngồi với nhau mà hòa giải ! „Thỏa thuận ngoài tòa“ hay „außergerichtliche Einigung“ là „Zauberwort“ đáng lý ra chúng ta phải tự biết mà không cần người Đức khuyên nhủ.
Cái mất thứ tư mà tôi nghĩ là cái mất lớn nhất đối với những người trực tiếp liên quan là „nỗi khổ tâm“, từ đó có thể sinh ra bệnh tật, tổn hao sức khỏe, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống của mình. Phật giáo nói đến „Khổ đế“. Có cái khổ do ngoại cảnh tác động, là quy luật không cưỡng lại được, nhưng đa phần cái khổ đều đến từ tâm. Sinh, Lão, Bệnh, Tử là quy luật của tự nhiên (sinh khổ, lão khổ, bệnh khổ, tử khổ), nhưng „lo lắng, than thở, buồn rầu, tuyệt vọng là khổ“ (Oán tằng hội khổ), „không đạt được cái mình mong muốn là khổ“ (Cầu bất đắc khổ). Tôi tin rằng các anh các chị ở bên này hay bên kia, trong suốt những năm qua đều đã từng trải qua những „cung bậc cảm xúc“ nêu trên. Để thoát khỏi „vô minh“, Phật giáo đưa ra con đường giải thoát gọi là „Bát chính đạo“. Ở đây tôi không muốn đi sâu khai thác tám con đường mà Đức Phật đã dạy, mà chỉ muốn nhắc đến Chính ngữ (chỉ nói điều hay, điều đúng), sống trung thực (Chính mệnh), và hành động chân chính (Chính nghiệp). Làm được như vậy chúng ta đã dứt bỏ được cội nguồn của những tranh luận vô tận để chìa bàn tay với nhau.
Vậy lúc này cần phải làm gì? Hay câu hỏi „Quo Vadis“ (Đi về đâu?) cần có một lời giải đáp.
Luật pháp quốc tế hiện đại có một nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi, đó là giải quyết tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình (điều 2 Hiến chương Liên Hợp quốc). Những biện pháp sau được coi là „biện pháp hòa bình“ : đàm phán, điều tra, đối chiếu, trung gian hòa giải, sử dụng những cơ sở hoặc thỏa thuận cũng như lựa chọn những biện pháp hòa bình khác (điều 33 Hiến chương LHQ). Trong vụ kiện vừa qua, các bên đã sử dụng tối đa „con đường tư pháp“ (Auschöpfung des Rechtswegs), nhưng không mang lại kết quả như mong muốn. Đến quan hệ giữa các quốc gia người ta còn coi trọng giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán hòa bình thế thì tại sao chúng ta lại không ngồi lại được với nhau. Trước đây trong khi chiến tranh còn đang leo thang ác liệt ở Việt Nam, chúng ta cũng đã ngồi vào đàm phán với Chính phủ Mỹ ở Paris. Điều quan trọng nhất để một „đàm phán ngoại giao“ đạt được kết quả là hai bên đều phải có mong muốn và thiện chí đàm phán, không đặt điều kiện tiên quyết và ngừng tiến hành những hoạt động có thể gây căng thẳng cho bên này hay bên kia.
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng chỉ đối thoại thẳng thắn trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, lắng nghe quan điểm của nhau thì chúng ta mới tìm được con đường thoát khỏi „khủng hoảng lòng tin“ hiện nay và đi trên con đường „chính đạo“ là đoàn kết, hội nhập và phát triển. Đấy là mong mỏi của hàng ngàn, hàng chục ngàn người Việt ở Đức và của cá nhân tôi.
„Biển khổ mênh mông. Quay đầu là bờ“./.
Berlin, tháng 7 năm 2016
Nguyễn Hữu Tráng
------------
LTS:
- Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả đang là Tham tán Công sứ Thương mại ĐSQVN tại Berlin. Tác giả tự chịu trách nhiệm về các thông tin của mình.
- Ngoài việc tham luận ở ngay dưới đây, bài viết này còn được các bạn đọc sử dụng Facebook tranh luận tại đây.
Điều mà tôi luôn quan tâm và đau đáu mong chờ là sự đoàn kết, lớn mạnh của cộng đồng chúng ta ở Đức. Chính vì thế mà trong bài phỏng vấn với Tạp chí Hương Việt trước khi kết thúc nhiệm kỳ công tác ở Frankfurt về nước tôi có tâm sự điều mà tôi day dứt nhất, chưa làm được, đó là nhìn thấy một tổ chức thống nhất của bà con người Việt vì tôi tâm niệm rằng „sức mạnh bao giờ cũng ở sự đoàn kết“ như người Đức cũng nói „in der Einheit liegt die Kraft“ (đọc tại đây).
Vì cơ duyên nào mà tôi gắn bó với cộng đồng người Việt ở Đức và vì sao mà đến nay nỗi day dứt ngày nào của tôi vẫn chưa có một lời giải thỏa đáng?
Trước hết có thể nói tôi là một phần của cộng đồng ở đây, chứ không phải là người ngoài cuộc hay chỉ gắn bó „theo nhiệm kỳ“. Cách đây đúng 40 năm tôi bắt đầu học tiếng Đức ở Thanh Xuân, Hà Nội để chuẩn bị cho một chuyến đi dài đến với nước Đức. Và „định mệnh“ từ đó gắn tôi và gia đình với quê hương thứ hai này và đương nhiên với những người bà con ở đây. Do hoàn cảnh công việc nên tôi không được thường xuyên ở đây nhưng toàn bộ thời tuổi trẻ sinh viên của tôi là ở Leipzig, Berlin và Heidelberg, được sống ở Cộng hòa dân chủ Đức và Cộng hòa Liên bang Đức trước thống nhất năm 1990; tôi cũng được cử sang công tác hơn ba năm tại Berlin vào những năm tháng cực kỳ khó khăn, vất vả và nguy hiểm của bà con ta những năm cuối thập kỷ 90 Thế kỷ trước. Hơn bốn năm ở Frankfurt am Main cũng giúp tôi hiểu biết hơn về cộng đồng ở phía Tây. Và từ tháng 7 năm ngoái tôi lại được trở lại Berlin lần thứ ba.
Tôi nói vắn tắt như vậy để khẳng định mình không phải là nhìn cộng đồng qua sách vở, báo chí như một „người quan sát vô tình“ hay „người qua đường“.
Ba lần ở Berlin là ba cảm xúc, trải nghiệm khác nhau đối với tôi, từ lúc còn là cậu sinh viên 19 tuổi và nay đã sắp bước vào „lục tuần“. Lần này trở lại, tôi vui mừng thấy bà con ta ngày càng ổn định, là điểm sáng trong quá trình hội nhập ở Đức như đánh giá của cơ quan chức năng Đức và con em chúng ta trở thành „hiện tượng“ hay lập những „kỳ tích“ ở các trường học Đức như nhìn nhận của dư luận. Nhiệm kỳ trước của tôi ở Berlin chỉ nghe thấy „băng đảng“, „maphia thuốc lá“, „bắn giết“, „thanh trừng“, các vụ bọn đầu trọc tấn công hay đốt các khu có người Việt v..v.
Nhưng điều vui mừng nhất là sinh hoạt cộng đồng có nhiều khởi sắc do hoạt động đa dạng của những hội đoàn khác nhau. Và chúng ta có một tổ chức chung của cộng đồng, đó là „Liên hiệp người Việt toàn CHLB Đức“ thành lập ngày 20/10/2011 tại Berlin với mục đích tôn chỉ của một tổ chức thiện nguyện là do cộng đồng và vì cộng động. Tôi tin tưởng chắc chắn rằng việc thành lập Liên hiệp là hướng đi đúng để đoàn kết, tập hợp bà con vì mục tiêu hội nhập, phát triển và hướng về quê hương đất nước. Đây cũng là mong mỏi của bà con bấy lâu nay.
Nhưng tiếc thay „niềm vui ngắn chẳng tày gang“ ! Sắp kỷ niệm 5 năm thành lập nhưng Liên hiệp và cộng đồng đã được và mất gì trong thời gian đó? Tôi cho rằng được và mất gì thì mỗi cá nhân, mỗi tổ chức thành viên tự đánh giá. Còn nguyên nhân từ đâu để xẩy ra nông nỗi này có thể cũng có những ý kiến khác nhau. Việc đưa nhau ra Tòa hay dở mỗi người cũng có đánh giá riêng. Suốt những năm qua chúng ta cũng „lời qua tiếng lại“, „hòn bấc ném đi, hòn chì ném lại“ đã nhiều, nhưng „kết quả“ chẳng được bao nhiêu, dù là cho „bên này“ hay „bên kia“. Những lời nói bị cho là „xúc phạm“, „động chạm“, „vu oan, giá họa“ hay „vu cáo, vu khống“ gì gì thì cũng đã nói và như bát nước đã hắt đi không bao giờ rút lại được nữa. Cái mà chúng ta có thể làm được lúc này là hàn gắn rạn nứt, vượt qua chính mình để ngồi với nhau bàn về tương lai của Liên hiệp và những hoạt động sắp tới phục vụ cộng đồng ổn định và phát triển ở quê hương thứ hai này.
Nếu không làm được điều này thì tôi tin chắc rằng cái mất sẽ lớn hơn nhiều cái được, đối với từng cá nhân cũng như đối với cả cộng đồng này.
Cái mất lớn nhất là mất lòng tin vào sự tử tế của con người. Xã hội sẽ ra sao khi vợ không tin chồng, con cái không tin bố mẹ, người dân không tin chính quyền mà mình bầu ra, cấp trên không tin cấp dưới (và ngược lại) v.v. Dù không là người phật tử, nhưng chúng ta cũng nên nghe lời Phật dạy tại Kinh Hoa Nghiêm: Lòng tin là sự khởi duyên lành, là mẹ của mọi công đức, nuôi dưỡng căn lành, thành tựu quả bồ đề của chư Phật.
Cộng đồng sẽ mất lòng tin vào mục đích thiện nguyện của một hội đoàn dù nó có được khoác một cái tên như thế nào, cũng như mất lòng tin vào những người mà họ đã từng tin tưởng gửi gắm bởi sự „vô tư“, „ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng“.
Cái mất thứ hai là mất uy tín đối với hai nhà nước Đức và Việt Nam. Nếu ai đó nghĩ rằng một tổ chức thiện nguyện, một hội đoàn quần chúng hay một tổ chức „phi chính phủ“ là „phi chính trị“, thì hoặc là ấu trĩ hoặc cố tình né tránh bản chất của tổ chức đó. Tính chính trị của nó chỉ nhiều hay ít và thể hiện như thế nào mà thôi. Liên hiệp hay bất kỳ một tổ chức nào có đăng ký theo luật Đức đều phải tuân thủ quy định pháp luật và tập quán bất thành văn (còn gọi là truyền thống) ở đây. Mà luật pháp bao giờ cũng mang yếu tố chính trị rất rõ nét. Ngoài ra hội đoàn đó do những cá nhân cụ thể lập ra để phục vụ cho những nhóm người cụ thể. Con người lại sống trong một môi trường xã hội cụ thể nên không thể có con người „phi chính trị“. Phía Đức nhìn nhận và đánh giá về cộng đồng ta như thế nào chắc mọi người đều biết rất rõ. Các cơ quan chức năng của Việt Nam chắc không vui vẻ gì khi cộng đồng người Việt ở Đức suốt mấy năm lục đục, không còn tâm trí nào để chung tay làm những việc lớn hay không còn nhớ lời dạy của cha ông „Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng“.
Cái mất thứ ba là mất thì giờ và tiền bạc vô ích. Mọi người có lý do để thưa kiện và đưa vụ việc ra Tòa án Đức. „Bên nguyên“ chắc chắn cho lý do của mình là chính đáng và „bên bị“ cũng có lý do của mình để nói lại bên nguyên. Là một luật gia tốt nghiệp cả bên Đông và bên Tây Đức tôi ủng hộ việc sử dụng phương tiện pháp lý để „đòi công lý“, nhưng nên coi đó là „công cụ cuối cùng“, là biện pháp „vạn bất đắc dĩ“ (allerletztes Mittel), bởi vì người Việt nói „được vạ má chẳng còn“, „vô phúc thì đáo tụng đình“, người Đức khẳng định „der Rechtsweg ist lang“. Chúng ta mất nhiều thì giờ quý báu để theo đuổi vụ kiện, mất nhiều tiền để thuê luật sư trong khi đáng lý ra thời gian đó có thể suy nghĩ làm được nhiều việc khác có ích hơn và số tiền đó có thể giúp cho những trẻ em nghèo ở Cao Bằng, Hà Giang hay đâu đó trong nước có thêm cuốn vở đi học, áo ấm đêm đông hay miếng cơm có thịt. Kết quả theo đuổi suốt thời gian qua là gì ? Là lời khuyên của tòa hay của luật sư người Đức là các ông bà cùng là người Việt thì nên ngồi với nhau mà hòa giải ! „Thỏa thuận ngoài tòa“ hay „außergerichtliche Einigung“ là „Zauberwort“ đáng lý ra chúng ta phải tự biết mà không cần người Đức khuyên nhủ.
Cái mất thứ tư mà tôi nghĩ là cái mất lớn nhất đối với những người trực tiếp liên quan là „nỗi khổ tâm“, từ đó có thể sinh ra bệnh tật, tổn hao sức khỏe, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống của mình. Phật giáo nói đến „Khổ đế“. Có cái khổ do ngoại cảnh tác động, là quy luật không cưỡng lại được, nhưng đa phần cái khổ đều đến từ tâm. Sinh, Lão, Bệnh, Tử là quy luật của tự nhiên (sinh khổ, lão khổ, bệnh khổ, tử khổ), nhưng „lo lắng, than thở, buồn rầu, tuyệt vọng là khổ“ (Oán tằng hội khổ), „không đạt được cái mình mong muốn là khổ“ (Cầu bất đắc khổ). Tôi tin rằng các anh các chị ở bên này hay bên kia, trong suốt những năm qua đều đã từng trải qua những „cung bậc cảm xúc“ nêu trên. Để thoát khỏi „vô minh“, Phật giáo đưa ra con đường giải thoát gọi là „Bát chính đạo“. Ở đây tôi không muốn đi sâu khai thác tám con đường mà Đức Phật đã dạy, mà chỉ muốn nhắc đến Chính ngữ (chỉ nói điều hay, điều đúng), sống trung thực (Chính mệnh), và hành động chân chính (Chính nghiệp). Làm được như vậy chúng ta đã dứt bỏ được cội nguồn của những tranh luận vô tận để chìa bàn tay với nhau.
Vậy lúc này cần phải làm gì? Hay câu hỏi „Quo Vadis“ (Đi về đâu?) cần có một lời giải đáp.
Luật pháp quốc tế hiện đại có một nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi, đó là giải quyết tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình (điều 2 Hiến chương Liên Hợp quốc). Những biện pháp sau được coi là „biện pháp hòa bình“ : đàm phán, điều tra, đối chiếu, trung gian hòa giải, sử dụng những cơ sở hoặc thỏa thuận cũng như lựa chọn những biện pháp hòa bình khác (điều 33 Hiến chương LHQ). Trong vụ kiện vừa qua, các bên đã sử dụng tối đa „con đường tư pháp“ (Auschöpfung des Rechtswegs), nhưng không mang lại kết quả như mong muốn. Đến quan hệ giữa các quốc gia người ta còn coi trọng giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán hòa bình thế thì tại sao chúng ta lại không ngồi lại được với nhau. Trước đây trong khi chiến tranh còn đang leo thang ác liệt ở Việt Nam, chúng ta cũng đã ngồi vào đàm phán với Chính phủ Mỹ ở Paris. Điều quan trọng nhất để một „đàm phán ngoại giao“ đạt được kết quả là hai bên đều phải có mong muốn và thiện chí đàm phán, không đặt điều kiện tiên quyết và ngừng tiến hành những hoạt động có thể gây căng thẳng cho bên này hay bên kia.
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng chỉ đối thoại thẳng thắn trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, lắng nghe quan điểm của nhau thì chúng ta mới tìm được con đường thoát khỏi „khủng hoảng lòng tin“ hiện nay và đi trên con đường „chính đạo“ là đoàn kết, hội nhập và phát triển. Đấy là mong mỏi của hàng ngàn, hàng chục ngàn người Việt ở Đức và của cá nhân tôi.
„Biển khổ mênh mông. Quay đầu là bờ“./.
Berlin, tháng 7 năm 2016
Nguyễn Hữu Tráng
------------
LTS:
- Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả đang là Tham tán Công sứ Thương mại ĐSQVN tại Berlin. Tác giả tự chịu trách nhiệm về các thông tin của mình.
- Ngoài việc tham luận ở ngay dưới đây, bài viết này còn được các bạn đọc sử dụng Facebook tranh luận tại đây.
Những tin mới hơn
Bình luận bằng tài khoản Facebook
Cảm nhận mới nhất
-
admin 03/08/2016 12:52
@Nguyễn Ánh Tuyết tôi thích những điều bạn viết.
Trần Trung Kiên.
Mình định viết cảm nhận, nhưng đọc cảm nhận của bạn đọc tên Phan Anh Dũng thấy đã viết hộ mình đầy đủ nên xin phép đăng kèm vào ý kiến của mình:
Phan Anh Dũng góp ý:
Tôi có mấy điều cần phải nói rẳng LHNV bê bối đến hôm nay là do:
- Những người lãnh đạo xung quanh ông Thoại bảo thủ, tư tưởng cá nhân và thù ghét người phê phán mình, không tiếp thu góp ý phê bình xây dựng, bè cánh và có biểu hiện không minh bạch Tài chính như nhiều bài báo đã đăng.
- Nhưng người kiên trì đấu tranh chống cái sai của nhóm ông Thoại bị "nhóm lợi ích", như nhiều người gọi những cán bộ lãnh đạo của LH về hùa theo ông Thoại, dùng nhiều cách bôi nhọ, vu khống hòng làm giảm uy tín của họ, đã không được sự ủng hộ do thói thờ ơ vô cảm của nhiều người Việt trong cộng đồng. Nếu bà con chịu khó tìm hiểu sự thật bị nhóm ông Thoại cố tình bưng bít, che đậy, sau đó ủng hộ những người đấu tranh cho công bằng (Toà án ra phán quyết đã chứng minh những người đấu tranh với nhóm ông Thoại đúng), thì LHNV đâu có bị thê thảm như ngày hôm nay. Không những chỉ nhóm ông Thoại làm sai có lỗi mà các hội viên LH và bà con cộng đồng chúng ta cũng có một phần trách nhiệm khi không ủng hộ những người đấu tranh cho lẽ phải và sự dân chủ, công bằng.
- Tôi cũng tin là anh Tráng viết bài báo với mục đích muốn đoàn kết, hoà giải và tìm cách để 2 bên ngồi lại với nhau. Nhưng những lời lẽ trong bài báo rõ ràng đã không mang lại kết quả như mong muốn của tác giả. Vì vậy sự nghi ngờ của Xuân Nghĩa về động cơ viết bài báo là hoàn toàn có cơ sở. Những lập luận rất chặt chẽ của Xuân Nghĩa đã chứng tỏ điều đó.
- Tôi đồng tình với tác giả Xuân Nghĩa là cho dù với mục đích muốn hoà giải hay đoàn kết thì cũng không chấp nhận được việc đánh đồng thủ phạm với nạn nhân như nhau được. Làm như vậy sẽ tạo cho người tử tế không còn dũng khí và can đảm kiên trì đấu tranh với cái sai, cái xấu trong XH nữa. Như vậy sẽ làm cho mọi người thờ ơ, vô cảm với những điều xấu xa không muốn chống lại. Vì chống lại thì cũng bị đánh đồng với những gì mình chống lại. Đó chính là kết quả mà XH VN hiện nay đang phải chịu. Một sự hỗn loạn, tốt xấu, trắng đen lẫn lộn, thấy kẻ cắp không dám hay không muốn tri hô, thấy người bị nạn không dám giúp đỡ. Cái ác, cái xấu hoành hành. Không lẽ chúng ta muốn sống trong một môi trường như vậy ở ngay tại nước Đức này hay sao?
- Cho dù anh Tráng không mong muốn như vậy, nhưng bài báo anh viết lại làm cho độc giả nghĩ như vậy. Vì thế tôi ủng hộ bài báo của anh Xuân Nghĩa.
- Đề nghị của riêng tôi: Một là giải tán cái LH tai tiếng này đi, hai là phải cải tổ lại. Những người làm sai nhận sai, từ chức, khắc phục hậu quả (không chấp nhận kiểu "hạ cánh an toàn", vì không ai muốn "đổ vỏ" hộ cả). Nếu cải tổ lại thì phải bầu một Ban lãnh đạo mới, không có những người làm sai, phá hỏng LH. Tốt nhất là những người đã kiên trì đấu tranh trong 5 năm qua cùng với các lãnh đạo của những hội đoàn khác cùng tham gia gánh vác công việc. Làm sao để cho LH xứng đáng là đại diện của PHẦN LỚN người Việt tại Đức (đừng mơ là đại diện cho "người Việt toàn LB Đức"). Muốn như vậy thì nhất định phải có một Ban thanh tra hay kiểm tra độc lập để giám sát, góp ý cho BCH hoạt động (nhất là về Tài chính). Nếu cứ để cho chủ tịch cùng phe cánh tự do lộng hành thì lại vẫn như cũ.
- Nếu không làm được công việc cải tổ lại LH thì đừng làm, nếu muốn có sân chơi chung thì thành lập một Liên hội khác mà chơi cho lành mạnh.
Báo cáo hết.
Không đồng ý với lập luận của Sơn Thu.
Chúng ta sinh sống ở Đức đã lâu mà không học được tính cách ngay thẳng sống làm việc theo pháp luật của người Đức. Với cách lập luận như của Sơn Thu nên mới dẫn đến tình trạng như hiện nay của Liên hiệp người Việt. Tại sao cứ mang những „tấm màn che sự thật“ với những cái tên mỹ miều như „nhằm mục đích hòa giải và đoàn kết cộng đồng“, „đừng làm xáo trộn cộng đồng“, „đóng cửa bảo nhau“...
Tác giả Nguyễn Hữu Tráng đã đánh đồng thủ phạm và nạn nhân theo như phân tích của Xuân Nghĩa, đó là sự thật. Thủ phạm làm sai đã được chứng thực bằng phán quyết của Toà án và chính thủ phạm đã thông qua Luật sư của họ công nhận điều đó (xem các văn bản trên nguoiviet.de). Tác giả là người học Luật lại có thời gian công tác tại Đức lâu năm chắc chắn hiểu rõ quy trình tố tụng và cơ sở pháp lý để có kết phán quyết của Toà. Vậy tại sao tác giả lại có những lập luận như vậy? Với cách lập luận của tác giả sẽ làm cho những người không hiểu rõ ngọn ngành của sự việc hiểu sai đi bản chất của vấn đề.
Vấn đề ở đây là chính là nhóm ông Thoại đã làm sai nhưng vì những tấm màn che sự thật tôi đã viết ở trên, chính vì cách suy nghĩ ấu trĩ và cổ hủ đó nên cộng đồng đã không cương quyết đấu tranh cho một sự dân chủ, công bằng, minh bạch và trong sạch của Liên hiệp. Cũng bởi vì những tấm màn che sự thật đó mà VN chúng ta mới tụt hậu không sánh vai với các cường quốc năm Châu được. Thấy người làm sai không đấu tranh chống cái sai, tư tưởng mũ nỉ che tai đã tạo nên một XH vô cảm thờ ơ với sự sai trái, với nỗi đau của đồng loại. Người tốt và kẻ xấu bị đánh đồng lộn tùng phèo, trắng đen lẫn lộn. Có luật pháp nhưng không ai tuân theo, ngay đến những người làm công tác hành pháp cũng làm sai luật... Vậy mà nhiều người Việt sang Đức sinh sống vẫn giữ khư khư tư duy đó và khéo che đây nó bằng những tấm màn che sự thật như đã nêu trên. Hậu quả là gì? Một tổ chức có tên đại diện cho „người Việt toàn Liên bang Đức“ đã bung bét như ngày hôm nay.
Nếu ngay từ khi ông Thoại và nhóm của ông ta làm sai, chúng ta cương quyết đấu tranh chống lại sự sai phạm đó, không khoan nhượng, không dùng những tấm màn che sự thật để biện hộ cho sự bao che, lấp liếm sai phạm, thì họ đâu có cơ hội trượt dài trên con đường sai phạm cho đến ngày hôm nay, đến nỗi phải trở thành bị can nơi chốn công đường? Họ làm sai cố tình bưng bít, nhưng chúng ta có lỗi không nhỏ khi thấy mà không tự giác đấu tranh với cái sai, không hết mình ủng hộ những người ngay thẳng, dũng cảm đứng ra đấu tranh với họ. Tệ hại hơn, không ít người trong chúng ta còn tin và nghe theo những lời bôi nhọ của nhóm ông Thoại hòng làm hạ uy tín, nhân phẩm của những nạn nhân. Kết quả thì sao? Sự thật vẫn là sự thật. Toá án đã ra phán quyết những nạn nhân làm đúng, nhóm ông Thoại làm sai.
Vậy thì tại sao tác giả NHT lại lập luận theo kiểu đánh đồng như vậy. Như thế có nghĩa là người tốt và kẻ xấu như nhau à? Tại sao Sơn Thu lại ủng hộ việc làm đó bằng những tấm màn che sự thật như đã nêu trên? Chỉ là sự „vô tình“ hay đằng sau đó có động cơ hay âm mưu gì?
Chính vì những lập luận như của tác giả và Sơn Thu nên có một vài Hội đoàn do không hiểu rõ sự thật nên đã nghe theo những gì nhóm ông Thoại dùng trang web của LH và một „trang mạng“ để bóp méo sự thật, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của những nạn nhân ngay thẳng dũng cảm vượt qua mọi trở ngại đấu tranh cho lẽ phải, cho sự trong sạch của Liên hiệp. Điều đó rất tại hại. Nhưng như tôi đã viết, sự thật vẫn là sự thật. Phán quyết của Toà án đã chứng minh nhóm ông Thoại làm sai.
Vậy thì giờ đây những ai cố tình dùng những tấm màn che sự thật còn có ý đồ gì nữa? Hay vẫn mong muốn những người không hiểu rõ sự thật đã ủng hộ ông Thoại và nhóm ông ta tiếp tục làm sai do không hiểu rõ sự thật tiếp tục hiểu sai? Tôi không đồng tình. Vì lẽ đó tôi không ủng hộ cách lập luận như của Sơn Thu.
Cảm ơn anh Bùi Quý Long đã gửi cảm nhận có tính đoàn kết cộng đồng cao vào tường facebook em. Phải chi còn nhiều người như anh, và đặc biệt như Tác giả bài viết này!
NẾU AI QUAN TÂM HÀN GẮN SỰ ĐOÀN KẾT CỘNG ĐỒNG VIỆT Ở ĐỨC...
thì nên xem bài viết của anh Nguyễn Hữu Tráng (Berlin).
Tôi xin được chia sẻ thêm về bài này với những người có quan tâm đến sự đòan kết, như sau:
1. Tác giả viết với tâm nguyện nhằm mục đích hòa giải và đoàn kết cộng đồng! (xin lỗi, tôi là vô tư, không biết anh Tráng).
2. Theo ý (cá nhân tôi) chúng ta nên nắm bắt đúng thiện chí của tác giả, không nên 'soi' kỹ quá (xin lỗi dùng từ này, nếu ai muốn phản biện thì vẫn có quyền tự do ngôn luận). Bởi ý tôi là mong các bác Facebooker nên tập trung thời gian, ý tưởng và tìm các giải pháp để đi đến đoàn kết là quan trọng, vào lúc này.
3. Thời gian qua, việc mất đoàn kết trong cộng đồng ở ta (Đức) nhưng chỉ là xung quanh BCH LHNV với một lực lượng đối lập (bên đấu tranh đòi lẽ phải). Bây giờ xin mong rằng nên khép lại, đó là mang tính bao dung, đi tìm xu thế hòa giải chung.
4. Không thể xóa bỏ LHNV ở Đức! (vì còn đối ngoại với nhà nước Đức) mà chỉ không công nhận BCH mới thôi (Tòa án đã phán quyết cụ thể xong). Cần phải lập lại trật tự, tổ chức mới và thống nhất hàn gắn sự kết đoàn được cả hai bên 'thắng và thua' cuộc tại Tòa! Ở đây chỉ nên xem là 'thắng và thua' với LẼ PHẢI mà thôi.
5. Tôi đã mạnh dạn gửi một TÂM THƯ bằng giấy (gửi đảm bảo) đến Đại sứ Đoàn Xuân Hưng ở Đức (lúc mới sang nhậm chức). Nội dung dài và mang ý tưởng hàn gắn sự kết đoàn cộng đồng Việt ở Đức (tôi không thần kinh đâu đấy). Ai có 'trọng trách' cần xem để cùng giải quyết sự việc, tôi sẽ gửi. Không được công khai thư đó.
Trên đây chỉ là ý cá nhân, mong các bạn Facebook nhiệt tình ủng hộ hoặc phản bác? Xin chân thành cám ơn!
Sơn Thu
Nhân cuộc tranh luận này với tư cách tự nhận là người qua đường (chưa thấy vai trò quan trọng đặc biệt gì của Liên hiệp mà chủ yếu chỉ nghe, đọc toàn chuyện rắc rối) tôi cũng xin góp ý về vai trò Tòa án. Có lẽ TG tuy học luật, nhưng lại không sống cuộc sống luật pháp Đức – chủ yếu hưởng chế độ ưu đãi ngoại giao… nên phải chăng chưa thấm sâu cuộc sống mà Tòa án và quyết định của nó không xa lạ với cuộc sống đời thường của dân Việt – từ người tị nạn, đến người định cư … Ngay chính người Việt khi bị bác bỏ tiền trợ cấp xã hội chả hạn, thì ra 1 trung tâm tư vấn Đức cũng được góp ý là phải nên kiện ra Tòa, chứ chả ai họ khuyên người Việt đừng nên kiện và cũng chả ai coi Tòa án là thiết chế ghê gớm nên tránh, không đừng được hãy đến như tình hình hiện nay ở VN. Và trong các văn bản quyết định của chính quyền họ cũng hướng dẫn người dân là không đồng ý thì khiếu nại, khiếu nại bị bác bỏ thì có quyền kiện trong thời gian thường là 1 tháng. Còn ai không kiện thì mất quyền lợi, chứ chả ai khen người không kiện như thế là sống biết điều (1 điều nhịn 9 điều lành)…
Sang chuyện lớn hơn ở Biển Đông cũng vậy. Bà thủ tướng Đức và các chính khách hay chuyên gia quốc tế (cả về luật pháp QT) thường rất ngạc nhiên không hiểu vì sao các nước như TQ hay Việt Nam cứ lớn tiếng tuyên bố chủ quyền, thậm chí đâm tàu, cắt cáp, xâm chiếm hải phận, xây đảo, đánh, giết ngư dân Việt … mà sao không nhờ 1 cơ quan tài phán quốc tế như Phillippines mà lại tránh kiện. Tóm lại qua câu chuyện này cộng đồng rất mong những lưu học sinh Đức cũ học luật hãy thực sự thấm nhuần cả cuộc sống thực sự của nhà nước pháp quyền (chứ không chỉ lý thuyết) hãy tham mưu cho nhà nước Việt Nam - là khi không thể đối thoại (Việt Nam nếu ngồi họp với TQ mà nhắc đến Hoàng Sa là TQ đập bàn, trợn mắt …) thì nên tiến hành ngay biện pháp pháp lý – thì lúc đó 1 kết quả rõ ràng như phán quyết vừa rồi về vụ kiện củaPhillippine về Biển Đông sẽ là biện pháp đúng đắn, kể cả của 1 nước yếu.
Còn hiện nay Việt Nam dù không kiện nhưng hưởng lợi từ bản án thì cũng đừng hy vọng chỉ hưởng lợi đơn thuần – mà sẽ thấy là không tránh khỏi sự căm ghét của TQ và thậm chí TQ còn coi thường!
Tuyết Minh
Nếu muốn cải tổ lại liên hiệp thì phải thay hết hàng ngũ lãnh đạo hiện nay. Những người là uỷ viên BCH bị loại bỏ bất hợp lệ phải ngồi lại với nhau cùng đại diện các hội đoàn khác bầu ra một BCH mới, chủ tịch mới. Nhất định phải có một cơ quan giám sát các hoạt động của BCH như mô hình Hội đồng thành viên trước đây. Có thể thu nhỏ, gọn lại. Không có Ban thanh tra này thì nguy cơ chuyên quyền độc đoán lại vẫn có thể xảy ra và lại bung bét như hiện nay. Phải đưa vào điều lệ là chủ tịch chỉ được phép 1 nhiệm kỳ là 2 hay 3 năm là tối đa để tránh độc đoán như ông Thoại. Nếu thấy có biểu hiện chuyên quyền, độc đoán, bè cánh hay tư lợi làm ảnh hưởng đến cộng đồng như hiện nay phải có quy định trong Điều lệ là truất quyền chủ tịch ngay khi có 2/3 số hội viên, hội thành viên bỏ phiếu trong cuộc Đại hội bất thường do 1/3 hội viên, hội thành viên yêu cầu triệu tập. Phải công khai danh sách những thành viên yêu cầu triệu tập Đại hội bất thường trước khi triệu tập. Phải mở rộng liên hiệp cho tất cả các hội đoàn cùng tham gia, cả Đông và Tây Đức. Phải kêu gọi cả các hội người Việt "thuyền nhân" cùng tham gia chung tay xây dựng tổ chức đại diện cho người Việt tại Đức. Tình trạng như hiện nay là liên hiệp của người Bắc Việt thì đúng hơn.
Vũ Nam